مقایسه عملکرد آبگیرهای مدول نیرپیک با سامانۀ توزیع تناسبی (لت) در فرآیند تحویل آب تحت نوسانات دبی ورودی (مطالعۀ موردی کانال اصلی شبکۀ رودشت حوضۀ زاینده رود)

شبکۀ آبیاری رودشت در پایین­دست رودخانۀ زاینده­رود واقع شده است و کلیۀ نوسانات آبدهی رودخانه عیناً به شبکه وارد می­شود. این امر سبب ایجاد جریان ورودی نوسانی به کانال اصلی شده و از این­رو بهبود شیوۀ بهره­ برداری به­ منظور کاهش اثر نوسانات ورودی در دستور کار بهره­برداری این شبکه قرار گرفته است. در این تحقیق، بهره­ گیری از سامانه توزیع تناسبی، با نام بومی سامانۀ لت در اصفهان، که به­عنوان یکی از جدی­ترین گزینه­های جایگزینی دریچه­های مدول نیرپیک در کانال اصلی شبکۀ رودشت معرفی شده است، بررسی شد. برای این منظور مدل­های ریاضی بهره­برداری کانال اصلی شاخۀ شمالی شبکۀ رودشت برای سامانۀ آبگیری موجود، شامل آبگیرهای نیرپیک، و سامانه تناسبی ایجاد شد و عملکرد بهره ­برداری آنها در یک دورۀ واقعی بهره­برداری در شرایط جریان ورودی نوسانی با استفاده از شاخص­های ارزیابی عملکرد کفایت، راندمان و عدالت مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در شرایط نوسانات شدید جریان ورودی، شاخص کفایت تحویل آب برای آبگیرهای پایین­دست و شاخص راندمان برای آبگیرهای بالادست در هر دو سامانه تقریباً یکسان به­دست آمده است. همچنین شاخص عدالت توزیع، با اجرای سامانۀ تناسبی در مقایسه با سامانه آبگیر نیرپیک به­میزان 19 درصد کاهش عملکرد نشان داده است. جمع­بندی نتایج نشان می­دهند که به­کارگیری سامانۀ لت به­عنوان آبگیر کانال اصلی تحت جریان ورودی نوسانی، در هر دو سناریوی نوسانات ورودی ملایم (25 درصد) و شدید (تا 75 درصد)، در مقایسه با سامانه آبگیرهای نیرپیک، سبب وخامت فرآیند توزیع آب شده است. بنابراین با توجه به شرایط بهره­برداری شبکه آبیاری رودشت، سامانه لت گزینه مناسب تحویل و توزیع آب در این شبکه نمی­باشد.